Płaskostopie – opis i problemy stóp

Płaskostopie (inaczej: opadnięcie łuku stopy) to deformacja polegająca na obniżeniu lub całkowitym zaniku sklepienia stopy. W zdrowej stopie łuk podłużny i poprzeczny pełnią funkcję amortyzującą – w płaskostopiu ta funkcja zostaje zaburzona, co prowadzi do wielu problemów.

🔶 Rodzaje płaskostopia:

  1. Płaskostopie podłużne
    – Obniżenie łuku podłużnego stopy (od pięty do palców).
    – Stopa „opada” do wewnątrz, często towarzyszy temu koślawość pięty.

  2. Płaskostopie poprzeczne
    – Obniżenie łuku poprzecznego (na wysokości głów kości śródstopia).
    – Poszerzenie przodostopia i często tworzenie haluksów.

  3. Płaskostopie mieszane
    – Połączenie obu powyższych – najcięższa postać deformacji.

🔷 Przyczyny płaskostopia:

  • Wady wrodzone (genetyczne)

  • Noszenie niewłaściwego obuwia (np. zbyt miękkiego, bez podparcia łuku)

  • Nadwaga i otyłość

  • Długotrwałe stanie lub chodzenie na twardej powierzchni

  • Osłabienie mięśni i więzadeł stopy (np. po unieruchomieniu)

  • Urazy lub choroby neurologiczne

🔷 Objawy i problemy wynikające z płaskostopia:

1. Ból stóp

  • Zwłaszcza w okolicy sklepienia, pięty lub przodostopia

  • Ból nasila się po długim chodzeniu lub staniu

2. Szybsze męczenie się nóg

  • Osoby z płaskostopiem często odczuwają zmęczenie nawet po krótkim spacerze

3. Deformacje palców i przodostopia

  • Z czasem mogą rozwinąć się haluksy, palce młoteczkowate, modzele

4. Problemy z obuwiem

  • Stopa staje się szersza, trudniej dopasować buty

  • Szybsze zużycie obuwia – szczególnie po stronie przyśrodkowej

5. Zaburzenia chodu i postawy

  • Przeciążenia mogą wpływać na kolana, biodra, kręgosłup

  • Mogą powodować bóle stawów i pleców

🔷 Powikłania nieleczonego płaskostopia:

  • Trwałe deformacje stopy

  • Zespół bólowy przeciążeniowy (np. kolano koślawe, ból kręgosłupa lędźwiowego)

  • Zwiększone ryzyko kontuzji (skręcenia, przeciążenia)

  • Rozwój zapaleń kaletek, ścięgien i więzadeł

  • Pojawienie się modzeli, nagniotków, odcisków

🔷 Leczenie płaskostopia:

🔹 Leczenie zachowawcze:

  • Indywidualne wkładki ortopedyczne (dopasowane przez ortopedę/podologa)

  • Ćwiczenia wzmacniające i rozciągające mięśnie stopy i podudzia

  • Fizjoterapia (ćwiczenia propriocepcji, terapia manualna)

  • Noszenie odpowiedniego obuwia – twarda podeszwa, dobre podparcie łuku

  • Utrzymanie prawidłowej masy ciała

🔹 Leczenie operacyjne:

  • Rozważane w ciężkich przypadkach, szczególnie u dorosłych

  • Zabiegi korekcyjne – osteotomie, artrodezy, plastyka więzadeł

🔷 Ćwiczenia pomocne przy płaskostopiu:

  • Chodzenie na palcach i piętach

  • Chodzenie po krawędzi zewnętrznej stopy

  • Chwytanie przedmiotów palcami stopy (np. ręcznik, kredka)

  • Toczenie piłeczki pod stopą

  • Ćwiczenia z poduszkami sensomotorycznymi lub równoważnymi